Contents

• {TAF 2024 Vizyon Belgesi Afrika 2063 Vizyonu Güvenlik Ortaklığı|Afrika’da Yeni Rekabet Sarmalı|Türkiye Yönetim ve Deneyim Pro…}
• {Türkiye’nin Stratejik Vizyonu …|MALİ’DE TÜRK ASKERİ VARLIĞININ STRATEJİK ÖNEMİ|Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programı 2024 Dönem 2}
• {Yeni Ortaçağ ve Güvenlik|Sahra’nın Güneyindeki Afrika Ülkelerinde Terörün Vekâlet Savaşı|Kitap satışları 5 yılın zirvesinde}

{Rusya ve Ukrayna Savaşının Deniz Ticaretine Etkisi|Kitap satışları 5 yılın zirvesinde|Sean Penn: Oscar’ımı Ukrayna’ya vereceğim, kurşun yapmak için eritebilirler Son Dakika Magazin Haberleri N-Life}

{Eğer seçimi kazanamazlarsa muhalefet partilerinin bütün bu yatırımları boşa gitmiş olacak ve bir kez daha aynı iradeyi gösterip gösteremeyecekleri, hatta Türkiye’deki gelişmelerin onlara aynı imkânı bir kez daha verip vermeyeceği oldukça şüpheli. Perspektif’te yazdığım “Halının Sosyolojisi” ve “Tespihin Sosyolojisi” yazılarında gençliğimde bir dönem turist rehberliği yaptığımı belirtmiştim. Ben rehberliği özellikle 1980’lerin ikinci yarısında ve 1990’ların başlarında yaptım.|Öteki türlüsü bu yazıda kullandığım anlamda üretimi, hatta bizatihi kendini ucuzlatmak olur. Türkiye’de okuryazarların pek çoğu “gündem” kavramını sadece siyasi aktüel gündem olarak algılamaya pek bir meyilli. Bir düşünce ya da bilim insanı öncelikle alanının gündemini takip etmek durumundadır. İyi bir beyin cerrahı olmanız sizin güncel siyasetle ilgili değerlendirmelerinizi otomatikman haklı çıkarmaz.|Bütün bunların yanı sıra genelde muhaliflerin, özelde laik kesimin gerilimini artıracak birçok gelişme de art arda yaşanıyor. Örneğin özellikle gençlere yönelik konserlerin sudan sebeplerle yasaklanması. Düşünsenize, hayatın durağan aktığı bir Anadolu şehrindesiniz ve hayranı olduğunuz bir müzisyen veya müzik grubunun şehrinizde konser vereceğini duyuyorsunuz, haftalarca konser gününü bekliyorsunuz, belki biletinizi önceden alıyorsunuz. Ancak son dakikada konserin devletin ve milletin âli menfaatleri gereğince iptal edildiğini öğreniyorsunuz. Yukarıda bahsettiğimiz gibi muhalefetteki partilerin hepsi kendilerince fedakârlıkta bulundular. Farklı ideolojik bakış açılarına ve toplumsal tabanlara sahip CHP, İYİ Parti, Saadet, DEVA, Gelecek ve DP, Altılı Masa’yı kurdular ve ortak bir Cumhurbaşkanı adayı çıkartmaya ve ortak bir seçim manifestosu yayınlamaya çok yaklaştılar.}

{TAF 2024 Vizyon Belgesi Afrika 2063 Vizyonu Güvenlik Ortaklığı|Afrika’da Yeni Rekabet Sarmalı|Türkiye Yönetim ve Deneyim Pro…}

{Mehmet Bey’in bu işçi alacaklarını hemen ödemesi yönünde yasal veya finansal zorlayıcı bir neden bulunmamaktadır. Bu açıdan, çalışanların ücretlerinin baskılanarak tamamen işverenin inisiyatifine bırakılmasından vazgeçilmesi, iş ahlakının öncelenmesi, gelirin adil dağıtımı açısından kritik önemde. Ayrıca, yoksullukla mücadelede katma değer yaratan iş kollarının -genetik bilimlerinden nanoteknolojiye, dron üretimine dek- özendirilmesi, bu doğrultuda etkin ve çağdaş bir üniversite eğitimi ve istihdam alanı sağlanması gerekiyor. Son dönemde çalışan yoksulluğu sorununun boyutlarını ölçme ve izleme yönündeki önemli adımlardan biri TOBB ETÜ bünyesindeki Sosyal Politikalar Uygulama ve Araştırma Merkezi SPM’den geldi.|Yani, bu süreçte hak kaybı oluşacak şekilde bir adli hata yaşanması oldukça muhtemeldir. Pre-modern derken Sanayi Devrimi, Fordist-Taylorist seri üretim kayışı, buna paralel olarak kitlesel tüketimci refah toplumu gibi sosyolojinin temel kavramlarından önceki bir çağda kullanılan bir nesnedir. Son cümleyi yazarken birden aklıma geldi; nargilenin sosyoloji öncesi bir form olduğunu bile söyleyebiliriz bence. Ancak nargile aynı zamanda sabit mekân ve boş zaman isteyen bir kültürel tercihi de işaret ediyor.|Şahsen, eğer öncesinde çok iddialı konuşmamışsam, yanılmış olmaktan hiç gocunmam. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ne şekilde seyredeceğiyle ilgili oldukça yanıldım. Eğer Ukrayna’nın “gerçekler” ışığında Rusya’nın taleplerinin büyük bölümünü kabul edip barış yapması gerektiğini öne sürmediysem, böyle düşünmediğim için değil bunun bir milletin vatanını koruma iradesi karşısında saygısızlık olacağını düşündüğüm içindi. Belli ki Rusya’nın konvansiyonel kara gücünü gözümde çok büyütmüşüm, Ukrayna devletinin ve halkının topraklarını koruma iradesini de göz ardı etmişim.}

{Yaklaşan seçim, muhalefet için de hem büyük fırsatlar hem büyük riskler barındırıyor. Büyük ölçüde CHP’nin, bir ölçüde de İYİ Parti’nin temsil ettiği laik kesim geçen 20 yılda alışmış oldukları imtiyazlı statülerini kaybettiler. Bir zamanlar muhafazakâr vatandaşların tecrübe ettiği gibi ikinci sınıf vatandaş muamelesi görmenin nasıl bir şey olduğunu bizzat yaşayarak tecrübe ettiler. Öyle ki özellikle Gezi Protestolarına kadar toplumsal hayatta karşılıkları olmayan egzotik ve marjinal bireyler olarak muamele gördüler. Üst gelir grupları açısından bu sadece can sıkıcı bir durum iken daha alt gelir grupları bu durumu ekonomik güçlükler ve kamu hizmetlerine erişimde dezavantaj olarak yaşadılar.|Son zamanlarda aldığı iktisadi ve siyasi kararlarla bu kitleyi yanında tutabildiği için AK Parti’nin oy ibresinde sert iniş ve çıkışlara tesadüf edilmiyor. Eğer ekonomik ve politik sahada, bu kitlenin parti kimliğini paranteze almasını sağlayacak derecede dramatik bir gelişme yaşanmazsa AK Parti’nin bu stabil halini sürdürme ihtimalinin yüksek olduğu söylenebilir. 1946’da çok partili siyasi hayata dönüldüğünden beri ilk defa tecrübe edilecek bir durum bu; çünkü teknik bir mesele olmasından ötürü halkın pek alaka göstermediği hükümet sistemi tartışması, hiçbir vakit seçimlerin esas mevzuu olmadı. Oysa bugün, iktidar ve muhalefet farklı hükümet sistemlerini savunuyor ve bunlar üzerinden birbirlerine cephe alıyorlar. Her iki taraf da kendi tercihlerine büyük bir değer biçiyor ve ülkenin kaderinin buna bağlı olduğunu ifade ediyorlar.|Neoliberal ekonomi politikalarının geçer akçe olduğu bu ortamda, çalışan yoksulluğunun çözümünün altın bir formülü yok. Bu yılın Dünya Eşitsizlik Raporu verilerine göre, Türkiye’de yüzde 10’luk en zengin dilimde yer alanlar, ülke gelirlerinin yüzde 54’ünü alıyor; en yoksul yüzde 50’lik dilim ise toplam gelirin sadece yüzde 11,4’ünden yararlanabiliyor. Bir yandan ülke ekonomisinin bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 7,6 oranında büyüdüğü söylenirken, bu büyümenin topluma ne oranda yansıdığı bir muamma.}

{Hatta yaklaşan seçim maratonunda sahalara inecek olan tüm partilerin de, seçim beyannamelerinde “çalışan yoksulluğu”na dair ayakları yere basan güçlü çözümler getirmesi gerekiyor. Kamuoyunda çokça tartışılan finansal bağımsızlık vurgusu araştırmada da yer bulurken, eşitlikçi bir kamusal yaklaşımın önemine dikkat çekiliyor. Araştırmanın nicel bölümünde görüşülen STK temsilcilerinin sivil toplumun etkin bir mekanizma olarak faaliyet göstermek için siyasetten talep ettiği konular arasında da adil, şeffaf ve eşit kaynak meselesi en başta geliyor. Demokratik işleyişin sağlanması ve katılım mekanizmalarının etkinleştirilmesi de diğer talepler arasında yer alıyor.|Dolayısıyla nargile tüketiminin yaygınlaşmasının, Türkiye’nin mevcut kültür-politik kutuplaşmasını aşan bir yanı söz konusu. Nargile içen herkes AKP’ye oy vermiyor ya da CHP seçmeni olup da nargile içenler de mevcut. İlginç bir biçimde gündelik siyaset nargileyi kuşatamıyor, emir komutasına alamıyor.|Devlet kavramı nasıl AK Parti ile bütünleştiyse millet kavramı da takipçileri ile bütünleşti, tabii kendileri açısından. Bu dönemde AK Parti, siyasetin dışında kalması gereken savunma bürokrasisi ve tarafsız ve bağımsız olması gereken yargı bürokrasisi de dahil olmak üzere bütün bürokrasiyi, bağımsız olması gereken medyayı ve özerk olması gereken üniveren güvenilir bahis siteleri tahakkümü altına aldı. Her dönem var olan ancak bu dönemde olağanüstü artış gösteren iktidar nimetleri çeşitli mekanizmalarla, ama az ama çok AK Parti’nin taraftarları ile paylaşıldı. Bugün sözünü ettiğim türdeki mekânlarda nargile kullananlar ise artık orta-üst sınıftan insanlar.}

{Öncelikle Tufan Bey’den X firmasının kalan yükümlülükleriyle ilgili bilgi alalım. Askıda bayat ekmekten boş baklavaya, peynirsiz tosta dek hepsi aslında bir dönemin özeti. Kremlin yetkilileri daha önce Penn ve Ben Stiller’i “Rusya’nın düşmanları” listesine eklemiş ve ülkeye girmeleri yasaklanmıştı. Ziyaret sırasında Zelenski de Penn’e Ukrayna’nın Liyakat Nişanı’nı vermişti. Dünyaca ünlü aktör Sean Penn, siyasi görüşü ve Oscar ödülleri hakkında konuştu. Bu rakamın, YAYFED’in faaliyetlerini sürdürdüğü 2011’den beri haziran ayında ulaşılan en yüksek adet olarak kayıtlara geçtiği vurgulandı.|Bu zihniyet dünyası her düşünce ya da bilim alanının kendi içinde ve ilişkisel olarak dinamik bir süreç olduğunu gözden kaçırır. Bu alanlardan birinde ayakta durmaya devam etmek için bütün bir hayat boyunca düşünmeye, okumaya, araştırmaya devam etmek gerektiği aşikârdır. Yazının ilk paragrafında aktardığım hikâyede hocam zaten bunun yaratacağı olası zorluklar karşısında Türkiye’ye dönmeyi tercih ettiğini belirtmişti bir anlamda.|Araştırmaya göre, siyasi ortamdan kaynaklanan sorunların yanı sıra karşılıklı önyargı, güvensizlik, kutuplaşma ve iletişim eksikliğinden kaynaklanan sorunlar var ve bunlar sivil toplumun etki kapasitesini etkiliyor. Genel olarak her iki taraf da açıklıktan, kapsayıcılıktan, çoğulculuktan söz etse de pratikte böyle olmadığına dikkat çekilen araştırmaya göre, iki taraf da kendilerine ideolojik olarak yakın gördükleriyle diyalog içindeler. YADA Vakfı’nın geçtiğimiz günlerde yayınlanan Sivil Toplumun Siyaset ve Karar Mekanizmalarıyla İlişkilerinin İncelenmesi Araştırması, hem sivil toplumun hem de siyaset temsilcilerinin sistem değişikliğini ‘sihirli değnek’ olarak görmediğini ortaya koyması bakımından önemli. Araştırmada, Türkiye’nin mevcut yönetim sisteminin geçmişte olduğu gibi halen kimlikler üzerine yürütüldüğü, yönetimin ve dolayısıyla karar mekanizmalarının ideolojik bir anlayıştan çıkarak eşitlikçi bir anlayışa geçmesine ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. İşin ahlaki, şahsiyetsel, haysiyetsel taraflarını bir yana bırakalım, konu aynı zamanda bir okuma yazma diyalektiği sorunudur.}

{Türkiye’nin Stratejik Vizyonu …|MALİ’DE TÜRK ASKERİ VARLIĞININ STRATEJİK ÖNEMİ|Millî Savunma ve Güvenlik Akademisi Sertifika Programı 2024 Dönem 2}

{Turizm ciddi teşvik gören bir sektördü ve her sene ülkeye gelen turist sayısı hızla artıyordu. O dönemde Türkiye’ye gelen turistler içinde Avrupa kökenliler çok önemli bir paya sahipti. Benim çalıştığım dönemde Avrupa’dan Türkiye’ye yönelik bir kitle turizmi söz konusuydu. Avrupa’nın zenginleri veya maceracı ruhları çok daha önce Türkiye’yi gezmişlerdi. 1980’lerin kitle turizmiyle birlikte fiyatlar ucuzlayınca sıra Avrupa’nın orta sınıflarına gelmişti. Ülkenin önemli bir kısmı yoksulluk ve açlık sınırının altında yaşarken, bir kısmı da kırılgan bir ekonomik ortamda “çalışan yoksulluğu” ile cebelleşmek durumunda.|Bu yeni mekânlarda ince belli bardakta demleme çay bulmak pek kolay olmuyordu. Belki de Türk kahvesi ve ince belli bardakta çay, yeşil çuha masa örtülü erkek kahveleriyle, aile çay bahçelerine özgü bir biçim olarak öngörülüyordu. CHP’nin iyimser senaryosu, bir başka ihtimal, iyi siyasi kurmaylıkla çalışabilir.|Örneğin ben belli konularda birkaç kez konuşma yaptıktan sonra artık kendimi biraz geri çekmek istiyorum. Öteki türlüsü yeterince şarj olmadan sürekli enerji aktarmak gibi geliyor bana. Belli alanlarda çalışıyor olmak, uzmanlığın oldukça dar ve sabit bir biçimde algılanmasına yol açabiliyor. TÜİK verilerine göre geçen yılın Ağustos’una oranla TÜFE yüzde 80,21 ve Yİ-ÜFE yüzde 143,75 arttı.}

{Bu paylaşımları yapanların görgüsüzlükleri, nobranlıkları, sakillikleri elbette başka bir tartışma konusudur ama kantarın topuzunun fena halde kaçtığını, herhalde hepimizin günlük konuşmalarının parçası olduğunu sağır sultanın bile duyduğu ortadadır. Merkez Bankası faizini düşürüp kurların ve enflasyonun raydan çıkmasına yol açan kararların altına imza atanlar için bulundukları tarafı belirten turnusol testi de bu olsa gerek. Yasal faizin yüzde 9, en yüksek mevduat faizinin yüzde 20, enflasyonun yüzde 80 olduğu bir ortamda iş davalarının süresi uzadıkça bundan işverenin kazançlı çıkacağı çok açık.|Mesleğe Türkiye’de devam etmenin sağladığı konfor çok daha az bir sermayeyle yola devam edebilmekti. CHP, İYİ Parti ve destekçileri bu fırsatı elde etmek için uzun süredir disiplinli ve sabırlı bir çaba gösteriyor. Özellikle CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, kendi tabanı ile ters düşmek pahasına partisinin geçmişte ötekileştirdiği kesimlere yönelik bir açılım yaptı ve bu kesimlerden partisi adına açık özür diledi. Girişime özür dilemek değil de “helalleşme” adının verilmesi bu gerçeği değiştirmiyor.|Bir yol haritasının yokluğu ve kadro-geçiş planlamasının yapılmaması seçmenlerin işlerin yürüyebileceğine dair tatmin olmasını önlüyor. Kürtlere ilişkin ikide bir çıkan çatlak sesler de muhalefete karşı şüphe bulutlarını artırıyor. Sebeplerden ikincisi de, muhalefetin seçmenlere güven telkin etmedeki başarısızlığıdır. İktidarın problemler karşısında aciz kalmasının muhalefetin hanesine bir kazanç olarak yazılabilmesi için, muhalefetin bu problemleri bir hal yoluna koyacağına halkı ikna etmesi gerekir.}

{

{Yeni Ortaçağ ve Güvenlik|Sahra’nın Güneyindeki Afrika Ülkelerinde Terörün Vekâlet Savaşı|Kitap satışları 5 yılın zirvesinde}

|}

{Sosyal devlet olmadığında ortaya çıkan güvencesizlik karşısında herkes günün birinde yoksullaşabilme riskini ensesinde hissederken, sermayedarlar bu korkuyu kendi çıkarları doğrultusunda kullanarak niteliksiz işçileri en ağır ve örgütsüz işlerde, düşük ücretle çalıştırıyorlar. Bu da ücretlerin esnekleşmesini ve yoksulluğun sınırlarının değişmesini beraberinde getiriyor. Daha sonra, Rusya’ya karşı savaşmak için Ukrayna güçlerine katılmayı düşündüğünü söylemişti.|Dünyanın en derin negatif faizini uygulayıp hâlâ yasal faizi yüzde 9’da, işçi alacaklarına uygulanacak faizi yüzde 20’nin altında tutanlar kasıtlı bir şekilde işverenlerin işçinin alın teri üzerinden ucuz finansmana erişimini sağlıyorlar. Oysa bu konuda yasal bir düzenleme yaparak “Tüm işçilik alacaklarına enflasyon farkı uygulanır” veya “Enflasyon, yasal faiz veya mevduat faizinden en yükseği uygulanır” demek birkaç saatlik iş. Bu yapılmadığı için iş davaları şirketler açısından dava olmaktan çıkıp artık “ucuz finansman yöntemi” olarak görülmekte. Kılıçdaroğlu halihazırdaki müttefiklerini ve devletin bir kısmını “mevcut halden Kürtlerle birlikte çıkış” senaryosuna ikna ederek ortak aday olmasının önünü açabilir. Hülasa, oluşmasına zamanında CHP’nin de katkıda bulunduğu HDP ve Kürt meselesiyle ilgili mevcut atmosfer Kılıçdaroğlu’nun ortak adaylığını zorlaştırırken, Yavaş ya da Akşener cumhurbaşkanı olsun teklifini güçlü kılıyor.|Modern hayatın debisine pek uygun olmayan, kullanıcısından fazla talepkâr olduğu söylenebilecek, hatta biraz da ağır bir eşya. Dolayısıyla da tüketicisinden benzer bir ağırlığı istiyor eşyanın tabiatına uygun olarak. Sigara paketi modern hayatın ritmine daha uygun ve teşvik edici bir tütün tüketme formu. Aslında aynı şey nargile etrafında sıralayabileceğim başka birtakım kültürel ögeler için de geçerliydi. Örneğin büyük şehirlerde kahve ve çay bahçesinden kafeye ilk geçiş sürecinde, genellikle bu “çağdaş” mekânlarda Türk kahvesi pek yaygın değildi. Özellikle İtalyan kahvesi yapan makinelerin ilk getirilmeye başladığı yıllarda.}

{Meral Akşener ve arkadaşları ise uyumlu davransalar kendileri için oldukça konforlu olacak bir platformu terk ettiler. Muhalefet deyince sadece CHP ve İYİ Parti’den bahsetmiyoruz, Saadet Partisi ve AK Parti’den ayrılıp DEVA ve Gelecek partilerini kuran Ali Babacan ve Ahmet Davutoğlu da içinde var olageldikleri mahallelerinden dışlanma riskini göze alarak konforlu platformlarını terk ettiler. Ekonomik savaşın sonucunu ise her iki tarafın direnme gücü ve adaptasyon kapasitesi belirleyecek.|Özellikle KOBİ, sanayi ve elektrik üretiminde kullanılan doğalgaz zam oranları bir şekilde mamul ürünlere ve dolayısıyla da son müşterinin cüzdanına eninde sonunda yansıyacak. Aynı gün gelen diğer zam ise elektrik faturalarında konut ve mesken ile tarımsal faaliyetler abone grupları için yüzde 20, kamu ve özel hizmetler sektörü ile diğer aboneler grubu için yüzde 30, sanayi abone grubu için yüzde 50 oranında gerçekleşti. Her iki fiyat artışının gerekçesi olarak da Rusya-Ukrayna arasındaki savaşın küresel enerji piyasalarına negatif etkisi bildiriliyordu. Almanya’da bu gelişmeler yaşanırken eğer bir mucize gerçekleşmezse Cumhuriyet’in 100’üncü yılında dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girme hedefi bir başka bahara hatta başka bir yüzyıla kalmış gözüküyor. Bu sürede Müvekkil, işçilik alacaklarına da kavuşamayacak ve muhtemel alacağı yüzde 100’ü çoktan aşan ve düşmesi de pek mümkün gözükmeyen enflasyon karşısında pul olacak. Öte yandan, bugün adliye pratiğinde faizin, ne yazıktır ki, mahkemelerin hesaplamakta ve karar vermekte en çok zorlandığı, bu nedenle hatalı kararlar verdiği ve yargılamaların da uzamasına, yıllar almasına neden olan en netameli konulardan biri olduğuna da dikkat çekmek gerekir.|Bu alan daralması sadece sivil toplum için geçerli değil; siyaset, özellikle de muhalefet partileri açısından da alanın daraldığı yeni bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Siyasi partiler de STK’lar gibi ifade ve örgütlenme özgürlüğü açısından sorunlar yaşıyor, birçok ilde alanlara çıkamıyorlar. Başka bir deyişle, sivil toplum-siyaset diyaloğu ve sivil toplumun karar mekanizmalarına etkisini odağına alan araştırma; kutuplaşma ve daralmanın sadece sivil alan için değil siyaset alanında da yaşandığını ortaya koyuyor.}

{

• Bu zihniyet dünyası her düşünce ya da bilim alanının kendi içinde ve ilişkisel olarak dinamik bir süreç olduğunu gözden kaçırır.
• Öteki türlüsü bu yazıda kullandığım anlamda üretimi, hatta bizatihi kendini ucuzlatmak olur.

{

• Halen istikrarlı bir kararsız kitlenin varlığı, muhalefetin de iktidarın da bu kitleye nüfuz edemediğini gösterir.

|}

• Şahsen, eğer öncesinde çok iddialı konuşmamışsam, yanılmış olmaktan hiç gocunmam.

{

• Bir başka ifadeyle, mevcut şartlar altında, iktidarın seçimi kazanması zor görünüyor ama bu, muhalefetin mutlaka seçimi alacağı anlamına gelmiyor; şartlar çok olgunlaşmış gözükse de muhalefet seçimi kaybedebilir.

|}{

• Aslında ünlü aktör, Oscar heykelciklerinden birini geçen yıl başkent Kiev’de ziyaret ettiği Zelenski’ye vermişti.

|}

|

• Sadece otomobil ve beyaz eşya gibi kişisel ürünleri değil Ukrayna’ya yönelik savaşı sürdürmek için ihtiyaç duyduğu silahların bir bölümünü üretmekte veya tedarik etmekte de zorluk yaşayacak.

{

• Daha önceki bazı yazılarımda okumak fiilinin aynı zamanda tahsil görmek anlamında kullanılmasını oldukça manidar bulduğunu ifade etmiştim.

|}

• Bu da önümüzdeki seçimlere, geçmişe nazaran daha fazla ehemmiyet atfetmelerini ve hatta seçimleri bir hayat-memat meselesi olarak düşünmelerini beraberinde getiriyor.

{

• Bu strateji Altılı Masa’yı oluşturan aktörleri birbirlerine ve hep birlikte ortak bir program üretmeye mahkûm etmiş durumda.

|}{

• (Yüzde yüz olsa acaba ne yapardı İstanbullular?) Reel anlamda hiper enflasyonla büyümüş benim gibi 1980 kuşağı için bu rakamlar aynı meteorolojin açıkladığı hava sıcaklığı gibi hissedilen, resmî olarak açıklanandan daha can yakıcı oluyor.

|}

• Yani çalışma çağındaki her üç kişiden ikisi görece nitelikli dediğimiz işlerde çalışma şansına sahip değil.

|

{
• Ancak nargile aynı zamanda sabit mekân ve boş zaman isteyen bir kültürel tercihi de işaret ediyor.

|}{

• Buradaki toplumsal vasat okumayı, araştırmayı, hatta düşünmeyi diploma öncesi bir etkinlik olarak görmektedir.

|}

• Yaklaşan seçim, muhalefet için de hem büyük fırsatlar hem büyük riskler barındırıyor.

{

• Önümüzdeki kış mevsimiyle beraber ekonomik vaziyet bugünkünden de kötüye giderse seçmenin bir kısmı “Erdoğan gitsin de kim gelirse gelsin” havasına girebilir ve muhalefetle iktidar arasındaki oy farkı muhalefet lehine iyice açılabilir.

|}

• Sivil toplum kuruluşları da siyasilerle iletişime geçtiğinde siyasete angaje görünmekten çekiniyor ve tüm partilerle eşit düzeyde diyalog kurmaya çalışıyor.
• Ancak ben meselenin biraz daha geniş bir sosyal dinamizme bağlı olabileceğini düşünüyorum.

}

{Rusya ise ödeyecek parası olsa da belli teknoloji ve ara mamullere ulaşamayacak. Sadece otomobil ve beyaz eşya gibi kişisel ürünleri değil Ukrayna’ya yönelik savaşı sürdürmek için ihtiyaç duyduğu silahların bir bölümünü üretmekte veya tedarik etmekte de zorluk yaşayacak. Rusya, Batı’nın yaptırımları nedeniyle erişemediği teknoloji ve ara ürünlere başka kaynaklardan erişebilirse Batı’nın yaptırımlarının etkisi de azalmış olacak.|Ancak Ukrayna beni bir kez daha yanıltabilir endişesiyle tereddüt ederek söylesem de, Ukrayna’nın mevcut karşı saldırısının böylece sınırlarına gelmiş olacağını düşünebiliriz. Önümüz kış olduğu için bu noktadan sonra silahlı çatışmanın temposunun düşmesi beklenebilir. Nargile tüketiminin yaygınlaşmasının, Türkiye’nin mevcut kültür-politik kutuplaşmasını aşan bir yanı söz konusu. Esnek çalışma koşulları ve güvencesiz işlerin özellikle pandemi sonrası dönemde yaygınlaşması, hepimizin her an birer çalışan yoksula dönüşebileceğimizin sinyalini veriyor. Hukuku önceleyen, kişinin temel haklarını güçlendiren, refaha erişim kanallarını çoğaltan bir kalkınma anlayışı, genel bir çerçeve olarak alınabilir.|Fakat araştırmalara bakıldığında, halk ile muhalefet arasında, muhalefete iktidarı teslim edecek kadar güçlü bir güven ilişkisinin kurulamadığı görülüyor. Nitekim somut sorunları (ekonomi, güvenlik, dış politika, vs.) muhalefetin çözüp çözmeyeceği sorulduğunda “çözemez” cevabı hâlâ baskın çıkıyor. Dünyadaki ticari taşımacılık faaliyetlerinin %85’ten fazlası deniz yolu ile gerçekleştirilmektedir. Rusya ve Ukrayna temel birçok emtianın ithalat ve ihracatının yapıldığı etkin ve önemli ticaret limanlarına sahiptir. Rusya ile Ukrayna arasında 2014 yılından beri süregelen siyasi ve askeri gerilimlerin bahisyasal yılında askeri operasyonlara dönüşmesi sonucu küresel tedarik zincirleri de etkilenmiştir.}

Share post: